Negatief zelfbeeld - Manja Neef
Doelgroepen > Topsporters

Zelfvertrouwen en faalangst bij topsporters

 

Faalangst komt bij topsporters, subtoppers en bij talentvolle kinderen of jongeren veel voor. Vallen de prestaties tegen, dan daalt het zelfvertrouwen, wat invloed heeft op de motoriek, waardoor de prestaties verslechteren. Een vicieuze cirkel. Het wegvallen van het zelfvertrouwen op het gebied van sport kan ook uitstralen naar andere gebieden, opeens lijkt niets meer goed te lopen of te lukken.

Factoren die een rol spelen:
Oneerlijke weging 
Bij talentvolle kinderen of jongeren gaat vaak alle aandacht van de omgeving uit naar de sportprestaties en veel minder naar andere aspecten van de persoon. Het gebied ‘sport’ krijgt een onevenredig groot gewicht in het zelfbeeld. Gaat het op dat gebied niet goed, dan valt die ene stevige pijler onder het zelfbeeld weg en ben je niets meer.
Interne of externe locus of control? 

Het zelfvertrouwen daalt bij tegenvallende prestaties.

Dat ligt soms buiten de eigen invloedsfeer, maar de (jonge) sporter kan het zichzelf verwijten. Blessures, veranderingen in het lichaam ten gevolge van de puberteit of doorstromen naar een volgende leeftijdscategorie kunnen de prestaties drukken. en soms valt dan ook de 'oogappelstatus' nog weg. Als de sport een onevenredig groot gewicht heeft in het zelfbeeld, daalt niet alleen het zelfvertrouwen, maar krijgt ook het zelfbeeld een knauw.

Hooggespannen verwachtingen 
Vaak is er door coach, trainer, club en ouders al veel tijd en geld geïnvesteerd in de carrière van de (jonge) sporter. En die moet de verwachtingen zien waar te maken, opdat alle moeite niet voor niets is geweest. Stress en sterke negatieve emoties zoals angst en onzekerheid ondermijnen de prestaties, het is moeilijk om daarbij nog geconcentreerd te blijven op de taak.
 
Perfectionisme 
Coaches en trainers zijn kritisch en moeten dat ook zijn. Hun opdracht is: perfectioneren. Topsporters zelf hebben ook een hoog prestatiemotief, anders zouden ze nooit zo ver gekomen zijn. Het kan altijd nog beter dus. Is het onderliggende zelfbeeld negatief dan is het moeilijk om de kritiek als opbouwend te ervaren.
Zwart-wit oordelen 
Genuanceerd over jezelf en je sportprestaties denken is bijzonder lastig als alleen de eerste plek telt. Hoewel het soms om honderdsten van seconden gaat, gaapt er een afgrond tussen winnen en net niet winnen. De tweede plek stelt nauwelijks iets voor en wordt afgedaan als ‘onvoldoende’.
Tip: deze website werkt wel op systemen met een smal scherm zoals een smartphone, maar je kunt hem beter gebruiken op een computer of tablet.

Hint: this website does work on a smartphone screen, but we recommend that you use a computer or tablet.